Maar na de ‘geschiedenis’ proberen alleen nog diegenen ‘geschiedenis’ te maken die niet kunnen en willen inzien dat ze voorbij is. Dat zet autisten zonder kans op genezing op het wereldtoneel.

Peter Sloterdijk in Het kristalpaleis.

“Amersfoort Ademt [Fotografie]”

Langestraat. Centrum Amersfoort •  [foto] Kees de Graaff

Bij het stadhuis  stap ik uit de bus. Nog voordat ik het Sint Jorisplein heb bereikt maak ik kennis met een heel gelukkig lachend gezin. Hun geluk hebben ze te danken aan het feit dat pappa zijn geld belegd bij de SNS bank. Dit werd mij duidelijk gemaakt omdat ik zo stom was om de tekst te lezen die op de enorm grote [foto] stond. Een aantal [foto’s] verder bereik ik het Sint Jorisplein, waar ogenblikkelijk mijn netvlies wordt gebombardeerd met immens grote afbeeldingen van mij zwoel aanstarende vrouwen. Links, recht, voor me, naast me en boven mij overal wordt ik zedelijk betast door allerlei vrij sensuele [foto’s]. Op weg naar boekhandel Veenendaal om een krantje te kopen, blijft de stroom [foto’s] maar doorgaan. Schoonheid, Geluk en Gezondheid wordt er gepredikt, door [foto]modellen die lijken op aliens. In de etalage van boekhandel Veenendaal zie ik grote posters van boeken, ook allemaal [fotografie]. Bij het rek met tijdschriften is het [fotografische] oorverdovend. Er is zelfs een speciaal hoekje waar je tijdschriften kan kopen die zich bezighouden met de menselijke melkklieren, [gefotografeerd] en wel. Met mijn krant loop ik net ietsje sneller langs Hunkemöller om een kop koffie te drinken op het terras van Hemels. Als ik de krant inkijk wordt ik weer flink om de oren geslagen door allerlei flauwe nietszeggende [foto’s]. Wanneer houd het eens op, zou je bijna gaan denken. Later betreed ik de Apple iMac winkel, en krijg een paar metersgrote kalender [foto’s] voor mijn kanis. Dolfijnen, bizar mooie surfgolven en magnifiek gebergte. Oh, wat akelig mooi, maar wat mot ik er in godsnaam mee? Allemaal uitzonderlijke geraffineerd verpakte hard-core porno. Ik bedoel; zeer bewust gemaakt om de zinnen te prikkelen en u te verleiden. Thuis aangekomen open ik de ijskast, koeien en druiven staren mij aan, overal [fotografie]. Er is geen ontkomen aan.

“Amersfoort ademt [fotografie]“. Is de one-liner die zelfstandig ondernemer Hans van Helden steevast bezigt in ieder interview die hij de laatste weken geeft. Hans is een man van mijn hart, hij begrijpt wat ik allemaal dagelijks meemaak. Jaren geleden, tijdens de presentatie van 033[foto]stad hield hij een korte toespraak. De diepere betekenis van die woorden begint nu eindelijk tot mij door te dringen. Hans: “En als je dan door de stad rijdt, zoals ik gisteren deed, dan ben je soms heel erg onder de indruk”. Mag dat bij hem ‘soms’ gebeuren, bij mij dagelijks om de haverklap, maar dat is hoogstwaarschijnlijk volledig toe te schrijven aan mijn beroeps deformatie.

Tijdens zijn voorzitterschap van de stichting “Kunst in Amersfoort” heeft Hans van Helden de tweejaarlijkse manifestatie 033[foto]stad uit de grond gestampt. De stichting 033[foto]stad ontvangt subidie, hoe kan het ook anders, van de stichting “Kunst in Amersfoort”. Nadat 033[foto]stad zich had verzekerd van toekomstige subsidies heeft Hans het voorzitterschap doorgegeven aan een andere creatieve zelfstandige ondernemer, te weten Herman Dummer. So far, so good.

Wat ik mezelf wel afvraag is waarom zou [fotografie] aanspraak mogen maken op een ‘kunst’ subsidie? Het had in dit geval voor hetzelfde geld ook Taart-bakken kunnen zijn. Of filatalie, punneken en breien, of model-bouwen. Maar goed, ik weet dat we in warrige tijden leven, want menigeen die een camera heeft plakt na een maand een sticker op zijn voorhoofd met de tekst: “Ik ben Kunstenaar”. Lachen. Of anders: Zijn de ‘kunst’ subsidies in Amersfoort bedoeld om de burger te verstrooien met bejubelde en gesublimeerde vormen van middelmatigheid? Dat zou ook nog eens kunnen. Maar dit terzijde allemaal. Verder met onze Hans.

Je kan emails sturen naar 033[foto]stad of naar Hans. Je kan hem bellen, je kan notities plaatsen op zijn sociale-media kanalen en etcetera. In mijn geval heb ik nooit een reactie terug mogen ontvangen. En ondertussen zag ik de zaken met lede ogen aan. Nu is meneer van Helden een zeer amiabel persoon, en sporadisch kom ik hem tegen, en wisselen wij vriendelijke woorden. Toen ik hem drie jaar geleden onder vier ogen vroeg wat zijn binding was met [fotografie] was zijn antwoord gewoon niks. Dat bevreemde mij. Geen visie en geen benul constateerde ik, zoals bij duizenden anderen die [fotografie] wel ‘leuk’ vinden op een vrijdag middag. Ik betrapte mij op een zekere teleurstelling, want deze man was toch wel de belichaming van een [foto] manifestatie hier in mijn eigen Amersfoort. Een jaar later vertelde Hans mij wat zijn [foto] idool was: Jimmy Nelson. Toen ik dat hoorde begonnen er toch wel heel veel alarmerende belletjes te rinkelen. Laat dat nu net een [fotograaf] zijn waar ik gewoon kachelhout van maak.

Ik ken Hans als een zeer goede organisator die diverse partijen weet te verbinden, en hij heeft zonder meer goede bedoelingen met en voor onze stad Amersfoort. Laat daar geen twijfel over bestaan. Maar dit betreft wel [fotografie] waar ik blijkbaar uiterst gevoelig voor ben. Zeker als ik zie hoe hij het een en ander ook nog zelf begint in te kleuren, heel braaf tussen zijn eigen strak gespannen lijntjes. Dat laat mij niet onberoerd, op dat moment voel ik mij als [fotograaf] verloren, ik voel mij dan ook niet meer veilig in het Amersfoortse [foto]gebeuren. Ik stap niet aan boord van een schip als ik de capaciteiten van de kapitein betwijfel. Levens gevaarlijk.

Ik zal niet ontkennen dat ik gefrustreerd ben. Maar deze frustratie noopt mij om zaken eens zorgvuldig onder het vergrootglas te bekijken. Wat gebeurt er nu, mijn inziens, werkelijk precies in 033[foto]stad?

Sint Aegtenkapel

Sint Aegtenkapel is een centrum voor muziek en [fotografie]. Een culturele aanwinst voor de stad. Dit centrum is ook opgezet door Hans van Helden, en ook tijdens zijn voorzitterschap van de stichting “Kunst voor Amersfoort”. Of het centrum een bedrijf is of een stichting en of zij ook subsidie ontvangt is mij niet bekend. De website vertelt daar helemaal niks over. Over transparantie gesproken. Maar goed, hoe vul je zoiets in? Hoe ga je zo een nieuw centrum anno 2016 vormgeven en programmeren?

Nu zie ik Hans niet zomaar zelf programmeren. Ik kan me haast niet voorstellen dat hij de huidige programmeertalen beheerst: Python, Java, C++, C-sharp, Lisp of zelfs Pascal of Cobolt en etcetera. Nee, Hans is geen programmeur. Maar dat geeft helemaal niet want de eigentijdse mensch kan ook gewoon een heel goed programma kopen. Erger nog, er zijn duizenden programma’s die je gratis kan downloaden. Zo gezegd, zo gedaan. Hans downloadde het succesvolle programma “De Salon” (versie 965.03b) uit Parijs. De zeer stabiele broncode daarvan dateert uit het prille begin van de ‘Verlichting’, halverwege de achttiende eeuw, toen men de ideeën van Immanuel Kant in de grondverf zette om het daarna in alle kleuren af te lakken. De eeuw van de Rede, een rede welke uitgroeide tot het monster van de rationaliteit waarin wij nu leven. Rationaliteit als een flink opgeklopte ideologie die momenteel probeert de problemen op te lossen die ze zelf heeft gecreeërd. Maar goed, dat terzijde. Indertijd was het beslist een zeer productieve, nuttige en functionele formule. Filosofen, schrijvers, kunstenaars, en ander jetset spul kwamen samen bijeen om de nieuwste ideeën en maatschappelijke ontwikkelingen te bespreken. En het was toen zowat de enige manier om een beetje te netwerken. Men hing de nieuwste schilderijen aan de wand. Het ophangen van ouwe muk kwam pas later in zwang, toen men ‘Het Museum’ uitvond. De bijeenkomsten werden muzikaal opgeluisterd. De lezer moet bedenken dat Spotify toen nog niet bestond laat staan een stopkontakt om het een of ander aan te sluiten. Nee, uitsluitend ‘live music’ was er voorhanden. Nu had men een sloeber met een trekorgel van de straat kunnen plukken, doch die wereld zat toen, ondanks allerlei revoluties aldaar toch niet zo in elkaar. Rangen, standen en klassen waren toen nog strikt gescheiden. Nee, men inviteerde in de Parijse Salons een kamer-orkest, strijkers en desnoods een vleugel erbij. Deze musici speelde toen zeer eigentijdse composities. (Oude muk-muziek speelde men pas na de uitvinding van het concertgebouw.) Al met al; het waren zeer inspirerende en bruisende evenementen. Waar de nieuwste ideeen konden bloeien, groeien en zich ontwikkelen. Het programma “De Salon” is niet kapot te krijgen, je kan het helemaal grijs draaien maar het blijft glimmen. Stabiele code is stabiele code. Dus onze Hans kon rustig gaan slapen, zijn programma kan per definitie niet crashen.

Vanwege het archaïsche karakter van het programma ‘De Salon’ voltrekt zich nu in de Sint Aegtenkapel het wonder van de eeuwigdurende wederkeer van het hetzelfde, en alles wat daar op lijkt. Men kan daar nu [foto’s] aanschouwen die gemaakt zijn in het jaar 2016, maar eruit zien als [foto’s] uit de vorige eeuw. Men loopt daar ook de kans om loei, loei-scherpe kleuren [foto’s] te zien uit 2016 van verdrinkende boot-vluchtelingen die dan muzikaal begeleid worden door ouwe muk-muziek uit het jaar zestienhonderd zoveel. (prachtig uitgevoerd overigens.) Dit om de eerbiedige stemming erin te houden. Heel veilig allemaal. Men zal beslist geen kans lopen om onze fameuze Amersfoortse hiphopper en rapper @SpaceKees met zijn robot-sex daar aan te treffen. Waarom? Waarvoor? Voor wie? Voor de deftige nette hervormde Amersfoortse burger? Sla me dood, ik weet het niet.

Nu mogen de droefsnoeten, de dilettanten en de amateurs, de brood-[fotografen] en de nooddruftige [fotografen] exposeren in alle locaties in de stad. Hans van Helden met zijn Sint Aegtenkapel ontfermt zich over de ware ‘fine art’ [fotografen]. Die kiest en confisceert hij zorgvuldig uit op hun gerenommeerdheid. Zijn eigen woorden; “Ik wil in de toekomst het festival uitbreiden met meer gerenommeerde [fotografen]”. Waar hebben we het in godsnaam over? Ge-re-nommeerd. Oftewel, de desbetreffende [fotograaf] is eerder enkele of vele malen eerder ‘genoemd’. Wat ze ook doen, hoe die [foto’s] er ook uitzien, dat maakt allemaal geen bal uit, zolang de [fotograaf] maar ge-re-nommeerd is. Tja, dat is ook een visie. Je hoeft dan nergens meer echt over na te denken. Wel loop je de kans dat het gerenommmeerde door iemand op een podium is gehezen die er zelf ook niet over nagedacht heeft. Trouwens, Nederland kent legio [foto]prijzen met legio categorieën, dus makkelijk zat om iets ge-re-nommmeerds te vinden. Nee, op het moment dat een [fotograaf] een prijs heeft gewonnen, of ergens in een provinciaal museum heeft mee gedaan in een groeps of thema tentoonstelling, dan kom je meteen onder de radar van Hans van Helden. Gut, das makkelijk scoren. Pronken met de veren die iemand anders heeft uitgedeeld. Waar blijft de persoonlijke visie over [fotografie] van Hans van Helden himself? Zou die er zijn.

Big Shit

Fuck it. Genoeg. Bovenstaande is werkelijk gewoon mijn totaal gestoorde big shit. Een afgrijselijke zieke manier om mijn frustraties te lozen. Zou er een lezer zijn, een onverlaat, die denkt dat ik het op personen voorzien heb, die zit helemaal fout. Kom niet aan ‘mijn’ Hans. Kom niet aan ‘mijn’ Mirjam. Want ik ga je halen. Kom niet aan Jos Ruijsenaars, Robert-Jan Stokman, Nico Brons, Cees Wouda, Jolanthe Lalkens en al die anderen die met al hun energie, passie en toewijding dit foto evenement hebben gerealiseerd. Daar heb ik immens veel respect voor. Daar gaat het mij helemaal totaal niet om. Waar ik tegen strijd is de bewusteloosheid voor het medium [fotografie]. Die bewusteloosheid word niet veroorzaakt door personen maar door het medium zelf. [Fotografie] is de grote gelijkmaker, het nivelleert alles. [Fotografie] maakt per definitie alles middelmatig. [Fotografie] maakt ons blind. [Fotografie] bevordert de angst voor ons zelfbewustzijn. Dat is mijn mening, mijn overtuiging, en mijn strijd. Amersfoort ademt [fotografie]? Hoepel op. De hele wereld, de ganse samenleving ademt [fotografie], tot verstikking toe. Mijn leven draait niet om [fotografie], nee, [fotografie] draait op duizelingwekkende wijze om mijn leven heen. Permanent en constant. En dat is wat anders, wat te denken geeft. We zijn allemaal [fotograaf]. Dus laten we het niet over [fotografen] hebben maar over [fotografie].

Kees de Graaff. 5 oktober 2016. Amersfoort

::

::

::