Open brief aan Ron Jagers

Aangaande de [foto]manifestatie 033[Foto]Stad

[Fotografie]:

Keith Rangi

Pixel engineering: Keith Rangi & The Travelling Studios.

Zondag  2 september  11:20 uur

Ron, het is een zeer plezierige ervaring om jou persoonlijk te leren kennen deze dagen. Zeker ook nu tijdens deze fantastische [Foto]braderie die nu plaatsvind in onze stad Amersfoort. Een godszalige [foto]grafische rommelmarkt die zich werkelijk onderscheid van andere soortgelijke markten die doorgaans betiteld worden als “Kunst & Curiosa”.

Sinds 1999 woon ik in Amersfoort. En in al die afgelopen jaren kwam ik jouw naam steevast regelmatig tegen. En met de “Stille Fanfare” bracht je vreugde en plezier in mijn gezinsleven. Jouw daadwerkelijke betrokkenheid met “Het Amersfoortse” bestrijkt een heel breed spectrum constateerde ik. Man, waar haal je die energie vandaan? Ik bewonder het ten zeerste. Maar goed, het is niet mijn bedoeling om jou in deze brief te bewieroken. Zou jij dan werkelijk de “Kunst-Paus” van Amersfoort zijn, dan zal de wierook jouw uitermate vervelen. Nee. En complimenten geven aan echte collega’s lijkt mij ook niet verstandig, daar worden we alleen maar lui en zelfgenoegzaam van.

Wij leven in een tamelijke rustige stad gesitueerd in één van de mooiste landen ter wereld. Rijkdom en welvaren die de orde bepalen. Maar de ervaring leert dat iedere orde zijn eigen wanorde creeert. Op ons terrein is het een rampzalige verknoping tussen de begrippen cultuur, kunst, kunstnijverheid en creativiteit. Deze vier totaal verschillende begrippen hebben zich op enorm incestieuze manier met elkaar dusdanig vermengd dat eigenlijk niemand meer duidelijk weet wat deze begrippen werkelijk inhouden. Met als gevolg dat een ieder maar wat aan schijnt te brabbelen. Als ik om me heen kijk zie ik dat de woorden gewoon synoniem zijn. (En dan hebben we ook nog een minister Wiebes die vind dat kunst gewoon een hobby is, tja, ook dat nog)

Ga ik dit uitleggen? Nee, beslist niet. Zucht.

“Jeder Mensch ist ein Künstler.” was de strijdkreet van Joseph Beuys. Ach ja dacht ik toen:. “Aber nicht jeder Künstler ist ein Photographer”.

Nee, wat onze Joseph Beuys bedoelde was dat iedereen in wezen een creatief persoon is. Dat is mijn idee. Maar iedereen is beslist niet een kunstenaar. Ron, ik acht jouw capabel genoeg om met een nijptang bij mij een kies te trekken, maar dat maakt nog geen tandarts van jou. Ik bedoel maar.

Vanwege de subsidiering van de wanstaltige koddigheid van onze [Foto] braderie met de naam 033[Foto]Stad ging ik toch even kijken op www.gemeenteamersfoort.nl. Aldaar aangekomen zocht ik naar het “zoekvenster”, waarin ik het woord “kunst” intikte. Het eerste en beste artikel was meteen raak. Het betrof het aanvragen van subsidies. Tot mijn grote verbazing mochten ook amateurverenigingen subsidies aanvragen. Hou mij ten goede, want ik vind dat buurtverenigingen, amateurverenigingen, hobby-clubjes en etcetera van mij best subsidie mogen ontvangen. Daar is helemaal niks mis mee. Waar ik me wel aan stoor is dat hier de begrippen cultuur en kunst gewoon synoniem zijn. Maar dat kan helemaal niet. Per definitie niet. Wel zou het kunnen zijn dat kunst een onderdeel is van onze cultuur. Maar dat is postszegels verzamelen en wielrennen ook.

Laatst hoorde ik Herman Dummer zeggen: “Maar Kees, ik ben ook een Kunstenaar”. Aanvankelijk dacht ik dat het een grap was, maar aan zijn stem te hoorde meende hij het echt. Ik begon te bulderen van het lachen en zei: “Alsjeblieft Herman, zet het uit je kop die onzin.” Herman is een innovatieve zeer creatieve zakenman, zeker weten, dat kan ik hem nooit ontzeggen. Ik mag Herman heel erg graag. Hij is een expert in het organiseren van evenementen.

Herman is ook voorzitter  van een voor mij ongelooflijke onduidelijke organisatie met de naam “Kunst in Amersfoort”. De organisatie komt bij mij over als een soort doorgeefluik. Zij krijgt geld van de gemeente en zij geven dat dan weer door. Aan evenementen zoals onze voornoemde [Foto]Braderie.

Er zijn natuurlijk onnoembare hoeveelheden misstanden in de wereld. Tja, en de burger spreekt zich daar dagelijks over uit. En zo te horen gaan er meer zaken fout dan dat er goed gaan. Dat kan misschien best wel zo wezen, ikzelf ervaar het leven alszijnde dat er gelukkig meer goed gaat dan fout gaat. Nee, omdat het leven in deze wereld zo verduveld complex is kan ik mezelf niet, en zal ik mezelf niet druk maken om al die misstanden. Het behoort bij het leven.

Onverschilligheid? Dat zou best wel kunnen. Want om veel misstanden kan ik heel hard lachen. Maar het gaat bij mij er niet om wat mij nu koud laat of waar ik warm van wordt. Ik vind het belangrijk om te weten waar ik wel of niet een zinnige bijdrage aan kan leveren. Waar kan ik constructief zijn, waar kan ik mijn steentje bijdragen?

Vanaf mijn dertiende staat mijn leven in het teken van de [Fotografie]. Het was mijn werkzaam leven. Ik heb erin geglorieert en ik ben ermee ten onder gegaan. Veel ervaring en kennis opgebouwd. Expertise zou men dat kunnen noemen. Nou, Fuck the expertise, die kan tegenwoordig zo de vuilnisbak in. In onze nieuwe wereld is “expertise” werkelijk geen reet waard. Iedere idioot kan de allermooiste [foto’s] maken. Punt. Mijn hard verworven buit is geen “expertise” maar een zeker inzicht. Niet hoe je jolige [foto’s] kan maken maar wat [fotografie] werkelijk mag beteken in onze huidige samenleving. Wat voor prachtige maar zeer zeker ook rampzalige gevolgen het heeft voor onze menselijke communicatie. Oftewel: Hoe verstaan wij elkaar? (Zouden wij elkaar verstaan.)

Shit. Misschien is onze [foto]braderie één grote Dada manifestatie. Als ik naar al die obligate hulpeloze [foto’s] kijk hoor ik ta-ta-ta-ta, en da-ta-da-ta-da-ta-ta-ta. Maar vooral da-ta, da-ta, da-ta,-ta-ta, da-ta.

Zou je alle onderschriften en bijschriften, titels en begeleidende teksten weghalen bij al die [fotografische]kiekjes dan had je het ook in Doetichem kunnen vertonen. Braderie 031[Foto]Stad. Het is allemaal zo afgrijslijk inwisselbaar, die amateur behendigheden.

Van de 110 [fotografen] tel ik er hooguit drie of vier die verder kijken dan hun [foto]lens lang is. Deze paar [fotografen] doen zeer zinnig werk, doch hun geluid verstomd en gaat ten onder in het rottende moeras van de alom bejubelde middelmatigheid.

Twee jaar geleden liep ik argeloos zomaar de Marienhof binnen waar een opening van 033[Foto]Stad plaatsvond. Ik ben me toen kompleet de pleuris geschrokken. En omdat [fotografie] mij aan het hart gaat heb ik mijn frustratie gespuit op mijn weblog. De kritische artikelen die ik er over geschreven heb zijn door honderden, werkelijk honderden mensen gelezen. Een verbazingwekkende hoeveelheid. Geen enkele persoon, geen hond, heeft ook maar één reaktie gegeven. Dat zou voor mij twee dingen kunne betekenen: A/ Ik was totaal onduidelijk in mijn kritiek. B/ Ik was iets TE duidelijk met mijn kritiek. Ik persoonlijk vrees het laatste. (Mijn ijdelheid kent geen grenzen)

Shit Ron, vanwaar al die inertie, die apathie, die bangerigheid. Heeft er dan niemand gevoel voor humor?  Begrijpt dan niemand dat je kan en moet spelen met kritiek? Dat het vrolijke voorzetten zijn? Heeft iedereen dan lange tenen? Waar is men bang voor?

Tja, nou begrijp ik ook wel dat ik met mijn ideeen over [fotografie] de stutten van de vermeende eigenwaarde bij deze en gene volledig onderuit schop. Misschien is dat ook iets waarin wij elkaar herkennen. Sorry, dat ik het deze keer onder woorden bracht. Het zit ook in mijn [foto’s] vervat, maar daar maalt niemand naar. En ik ben te arrogant en te trots om daarmee te gaan rondleuren.

Hallelujah. Shit. Je zou toch zomaar gebombardeerd worden alszijnde de “Kunst-Paus” van Amersfoort, dat lijkt mij beslist geen pretje. Wat hebben ze je aangedaan? Of is het gewoon: Dikke Bult Eigen Schuld?

En dan te bedenken dat Amersfoort uiterst Hervormd is. Niks Katholiek. Kathedraal verwoest. Beeldenstorm. Weg met die Beelden. Vooral weg ermee…… Nog steeds…… Weg met die Armando…… Een stad die zijn eigen identiteit, cultuur en traditie verwoest zonder er iets voor in de plaats te stellen. Weg met Armando maar dan wel een [foto]braderie….

Maandag  3 september 11:30

Momenteel totaal geen zin om deze brief waaraan ik gisteren begonnen ben af te maken. Ik wordt overmand door machteloosheid en moedeloosheid. Waar maak ik me in hemelsnaam druk om. Waar laat ik mij in meesleuren?Want sinds mijn bezoek van vorige week aan de Marienhof loop ik de hele week te stuiteren. Mijn hele kop weer in een centrifuge. Waar gaat het in godsnaam allemaal over?

Sorry Ron, misschien verveel ik je nu. Maar ik zal deze gifbeker helemaal leegdrinken. Misschien was het totaal onverstandig geweest van mij om de [foto]braderie te bezoeken. Ik schijn er allergisch voor te zijn. Mijn lichaam kan er niet tegen, mijn geest raakt er spastisch van. Letterlijk en figuurlijk moet ik ervan kotsen. Het  moet er uit. Er uit. Er uit. Dan maar kots, gehik en geboer. Sorry, het zij zo. Als ik het maar kwijt raak.

Maandag  3 september 11:30

Ik zoek naar de kern waar het nu echt wezenlijk over gaat. Wat zijn de ingredienten, die mij ziek maken?

Dat zijn diverse ingredienten, maar omdat ik deze brief niet te lang wil maken zal ik er ééntje, misschien de belangrijkste, ter sprake brengen. Dit betreft de “Schaamlap” die gebruikt wordt om zaken te bedekken die niet gezien mogen worden.

De gigantische schaamlap van deze [foto]braderie bestaat uit de mislukte onfatsoenlijke teksten waarmee de gehele operatie aan de man wordt gebracht.

Ik ben op websites, krantenrecensies, folders, en etcetera teksten tegengekomen waarvan mijn tenen zich begonnen te krommen. Waarvan ik dacht: “Hallo hé, ben ik een kleuter? “Snap ik het niet? Ben ik ik nou gek?” of “Wordt ik hier nu gewoon in de zijk genomen?”. Ik kan je vele voorbeelden geven, maar het domste voorbeeld staat pontifikaal op de voorkant van de website van deze [foto]braderie.

Maar, fotografen zijn in dit project óók op zoek gegaan naar de manier waarop deze landschappelijke diversiteit doorwerkt in de diversiteit van de bewoners

Nog steeds ben ik zo stom om te proberen om deze zin te begrijpen. Terwijl ik ook duvels goed weet dat er klinkklare onzin staat. Zucht.

De diversiteit van het landschap werkt door in de diversiteit van de bewoners. Vraagtekens. Dus als ik een [foto]portret zie van een bejaarde Amersfoortse vrouw moet ik tevens het homofiele landschap van de Leusderheide daarin herkennen? En als ik een natuur[foto] van Den Treek zie dan moet ik daarin een vrijzinnig-protestantse Marokkaanse medeburger in zien. Etcetera en etcetera….

Geniale onzin zo een zin. Maar ja, het woord “diversiteit” is momenteel erg in zwang. Het schijnt een soort mantra te zijn van de “GutMensch” die als de dood is om ergens werkelijk vooruit te komen. Die zich subiet aanpast aan de heersende uniformiteit omdat ie bang is om voor zichzelf op te komen. Zou die daartoe in staat zijn, want daar is toch wel enig zelfbewustzijn voor nodig.

Ook weet ik dat zo een zin in volledige naïeve argeloosheid is opgeschreven. Dat maakt het allemaal des te pijnlijker want de ervaring heeft mij geleerd dat dit soort onzin zinnen uitsluitend uit de pen komen van personen die werkelijk totaal geen weet en verstand hebben van de zaken waarover ze zelf schrijven. Laat daar geen misverstand over bestaan. De zin is een krampachtige manifestatie van zwakzinnig goochelen met abstractheden. Zouden mijn kinderen ineens wartaal uitslaan, dan maak je je als ouder zorgen om hun gezondheid. Maar een volwassene schijnt er tegenwoordig goedbetaald mee uit de voeten te komen. Want kunst is een hobby, nietwaar? Zucht.

Maandag  16:24 uur

Een ezel in het algemeen, stoot zich niet voor de tweede keer aan dezelfde steen. Waarom ik dan wel? Waarom laat ik mij wederom er door meeslepen? Waarom raakt dit alles mij zo intens? Want dit gaat me in de toekomst niet voor de derde keer gebeuren.

Woensdag  17:15 uur

Mijn gemoed begint enigszins tot rust te komen. Maar volledig ontgift ben ik nog niet. Dus met vrolijke en gepaste tegenzin zal ik verder schrijven. Ik ben deze brief begonnen als een “open” brief aan jou, inhoudende dat iedereen hem mag lezen. Daarnet vroeg ik mijzelf af: “Kees waarom? Leur je naar aandacht? Wil je zo graag gehoord worden? Vind je jezelf nou echt zo belangrijk?” Zucht.

Nee, als je A zegt moet je ook B kunnen zeggen. Ik wil deze zaken af maken, rondmaken en afsluiten. Ik heb mezelf dan ook plechtig beloofd dat, na deze brief, ik er nooit meer op terug zal komen. Want of de honden nu wel of niet blaffen: De Caravaan Trekt Voort.

Het feit dat mijn commentaren, mijn kritieken door honderden mensen zijn gelezen heb ik uitsluitend aan jou te danken Ron. Aan niemand anders. Hoe kan dat in hemelsnaam? Waarom nou net uitgerekend die Ron Jagers?

Wij beiden weten het antwoord.

En jij en ik niet alleen, gelukkig zijn er nog vele anderen. Alleen de personen die zouden moeten reageren, reageren niet. En dat doet pijn. En hoe dien ik daar mee om te gaan?

Ik zou me “miskend” kunnen gaan voelen, maar dan leg ik nog meer pijn op de pijn. Dus dat ga ik niet doen, dit ook omdat ik mezelf totaal niet “miskend” voel, nee, integendeel.

In 2006 heb ik mij een keertje totaal “miskend” gevoeld. Dat was geen pretje. Maar daar heb ik uiteindelijk hak-hout van gemaakt. En dat zeer zeker toen ik tot de ontdekking kwam dat het volledig mijn eigen schuld was. Want als je met ideeen en [foto’s] aankom die kompleet haaks staan op het gangbare dan prijs je jezelf subiet volledig uit “de markt”. Daar zit niemand op te wachten, want je zou het hele feestje kunnen bederven. Wel wordt het heel stil om je heen dan, ja, dat wel…….

En die stilte hoor ik nu weer. En die stilte moet jij ook kennen Ron!

Nog steeds ben ik uiterst verbaasd hoeveel energie en tijd jij besteed om door die “stilte” heen te dringen. Jij bent duizend maal socialer dan ik. Jij stopt het ook in je werken. Jij manifesteer je er publiekelijk mee. Vaak helemaal Okeh, maar regelmatig zie ik een soort een soort van activisme waar ik dan vraagtekens bijzet. Ron waarom zou je? Heb je niet iets beters te doen? Een compleet onnodige vraag natuurlijk want Ron is gewoon Ron, en verwar de beste man niet met een ander.

Nee, ik ga niet strijden tegen windmolens. Zij die zich willen hullen in hun tefal-stilte moeten dat maar zeer beslist blijven doen. En ze zullen de boot missen, zij zijn straks de achterblijvers. Ik heb voor mijzelf besloten dat ik geen reparaties ga verrichten aan die “oude wereld”. In hun eigen sop zullen ze gaar koken: Compost.

Ik ga mij richten op een totaal nieuwe wereld die eraan komt, een wereld die kompleet schijt heeft aan alle bestaande obsolete strukturen. Er zijn bewegingen en krachten te zien die nu al bezig zijn met het bouwen van haar eigen structuren. Op alle gebieden: Politiek, Esthetiek, Ethiek. Zij breekt er straks dwars doorheen, en zal gedijen op de compost van de oude wereld. Of dat proces vrolijk zal verlopen blijft een spannende vraag. En ook de uitkomst is ongewis.

Mijn geleuter over die [Foto] braderie zal voor sommigen misschien tamelijk arrogant in de oren klinken. En dat is hardstikke fijn. Trouwens, ’t is maar de vraag of ik dat werkelijk ben. Ikzelf zou het niet weten. Wat ik wel weet is dat ik een bevoorrecht persoon ben. Dit vanwege mijn rijke ervaringen op velerlei gebied betreffende [fotografie]. Ervaringen die ik beslist niet aan mij zelf te danken heb gehad. Ook ik besta bij de gratie van de Ander. En een ander woord voor ‘bevoorrecht’ is het woord ‘elitair’.

Elitair tegen Wil en Dank.

Lang Leve de [Foto] braderie.

Ron, ik ben er helemaal klaar mee. En mijn nieuwe rijkdom bestaat nu uit het feit dat ik in dit proces jouw heb mogen leren kennen.

De biertjes van vorige week smaakten mij uitstekend. En ik heb het vermoeden dat we elkaar nog wel eens een keertje tegen het lijf zullen lopen.

Groet

Kees